عوارض قرص متوترکسات + اطلاعات دارویی و نحوه مصرف
متوترکسات نوعی داروی خاص است که برای درمان بیماریهای خود ایمنی و سرطان مورد استفاده قرار میگیرد. عوارض قرص متوترکسات موجب میشود تا تجویز این دارو تنها مطابق نظر پزشک امکانپذیر باشد. یکی از نگرانیهای بیماران نیز عوارض احتمالی متوترکسات است. ابتدا باید بدانید که عوارض شدید و خطرناک مصرف این دارو، شایع نبوده و تنها در دوزهای بالا اتفاق میافتد. در ادامه این مطلب از مجله تلفن خونه به معرفی عوارض قرص متوترکسات پرداخته و به این سوال پاسخ میدهیم که عوارض قرص متوترکسات تا چند روز است؟
فهرست عناوین
Toggleقرص متوترکسات چیست؟
ابتدا باید به پاسخ این سوال بپردازیم که قرص متوترکسات چیست؟ قرص methotrexate به دستهای از داروها به نام ضد متابولیت (antimetabolite) تعلق داشته و برای درمان انواع سرطان و بیماریهای خود ایمنی تجویز میشود. این دارو به دو شکل قرص و ویال تزریقی موجود است و با تجویز مستقیم پزشک مصرف میشود. متوترکسات بر رشد سلولهای سرطانی و شرایط التهابی ناشی از بیماریهای خودایمنی تاثیرگذار است.
کاربرد قرص متو ترکسات
متوترکسات برای درمان انواع سرطان تجویز میشود. همچنین این دارو زمانی برای درمان بیماریهای خود ایمنی مورد استفاده قرار میگیرد که بیماری با دیگر روشهای درمانی بهبود نیافته است. دوز و طریقه مصرف قرص متوترکسات باتوجه به نوع بیماری متفاوت خواهد بود؛ مثلا برای درمان بیماریهای خود ایمنی دوز کمتر دارو و نوع قرص آن استفاده میشود و نوع تزریقی زمانی متوترکسات برای درمان انواع سرطان کاربرد دارد.
-
انواع سرطان: لوسمیهای حاد، لنفوم غیر هوچکین، سارکومهای بافت نرم و استخوان و تومورهای جامد مانند سرطان سینه، ریه، سر و گردن، مثانه، دهانه رحم، تخمدان و بیضه
-
بیماریهای خود ایمنی: پسوریازیس، آرتریت روماتوئید، بیماری کرون و اسکلروز چندگانه (MS)
عوارض قرص متوترکسات
مانند همه داروها، مصرف قرص متوترکسات نیز ممکن است با عوارضی همراه باشد. تمامی بیماران با عوارض قرص متوترکسات روبهرو نمیشوند، اما این دارو به دلیل وجود عوارض احتمالی، از جمله داروهای خطرناک است. اگر پس از مصرف این دارو، هر یک از عوارض آن را تجربه کردید، فورا موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
اغلب عوارض این دارو در بیمارانی دیده میشود که دور بیشتری از متوترکسات را دریافت کردهاند و مربوط به بیماران مبتلا به سرطان است. برای درمان پسوریازیس یا آرتریت روماتوئید دوزهای کم این دارو تجویز شده و معمولا عوارض شدیدی را به دنبال ندارد.
در پاسخ به این سوال که عوارض قرص متوترکسات تا چند روز است؟ نمیتوان پاسخ دقیقی ارائه کرد. میزان و طول دوره عوارض دارو باتوجه به دوز مصرفی، شرایط بیماری و وضعیت بیمار متفاوت خواهد بود. اطلاعات دقیق درباره این موضوع را از پزشک خود جویا شوید تا باتوجه به شرایط شما پاسخ دهد.
گروه اول عوارض؛ قطع مصرف و مشورت با پزشک
اگر پس از مصرف متوترکسات عوارض زیر را تجربه کردید، دوز بعدی دارو را مصرف نکرده و در اسرع وقت با پزشک خود صحبت کنید و موضوع را اطلاع دهید:
عوارض |
نشانهها و علائم |
التهاب ریه با تنگی نفس |
سرفه مداوم، مشکل در تنفس یا تنگی نفس به ویژه در هنگام ورزش |
عفونت جدی |
تب، لرز، تنفس سریع و فشار خون پایین |
سندرم استیون جانسون (نکرولیز اپیدرمی) |
تاول در پوست، دهان، چشم و اندام تناسلی |
حساسیت به متوترکسات |
بثورات پوستی و تب همراه با غدد متورم |
آسیب کبدی |
تغییر رنگ یا زرد شدن پوست و سفیدی چشم (یرقان) |
آسیب یا نارسایی کلیه |
تورم دستها، مچ پا و پاها |
بیماری ریوی |
آسیب ریه و اسکار |
تامپوناد قلبی |
علائم تنگی نفس، ضعف، سبکی سر و سرفه |
از دست دادن هماهنگی |
از دست دادن توانایی صحبت یا درک گفتار، ناتوانی حرکتی و تشنج |
آسیبهای جنینی |
سقط جنین و آسیب اندامهای جنین در خانمهای باردار |
گروه دوم عوارض؛ اطلاع سریع به پزشک
در این قسمت عوارض شایعتر این بیماری را ارائه میدهیم که هر ۱۰ نفر ۱ نفر را تحت تاثیر قرار میدهد. در صورتی که شما نیز به هر یک از این عوارض دچار شدید، بلافاصله موضوع را به اطلاع پزشک برسانید:
-
سردرد، سرگیجه، خستگی
-
تورم یا درد دهان، گلو و لبها
-
بی اشتهایی
-
حالت تهوع و استفراغ
-
مدفوع شل
-
افزایش آنزیمهای کبدی
-
بثورات پوستی همراه با قرمزی پوست
-
ریزش مو
-
باکتری یا عفونت قارچی دست و پا
گروه سوم عوارض؛ شیوع کم
احتمال بروز این گروه از عوارض متوترکسات شایع نیست و از هر ۱۰۰ نفر تنها ۱ نفر این عوارض را تجربه میکند؛ در نتیجه این گروه را، از جمله عوارض غیرشایع متوترکسات در نظر میگیرند.
-
توده در گردن، کشاله ران یا زیر بغل همراه با کمردرد، کاهش وزن یا تعریق
-
کاهش گلبولهای قرمز خون با علائم رنگ پریدگی و ضعف یا تنگی نفس
-
کاهش پلاکتهای خون با علائم خطر خونریزی یا کبودی
-
خونریزی بینی
-
خارش
-
ایجاد تاولهای پوستی
-
زخمهای واژن
گروه چهارم عوارض؛ نادر
برخی از دیگر عوارض قرص متوترکسات نادر هستند و از هر ۱۰۰۰ نفر تنها ۱ نفر را تحت تاثیر قرار میدهند. این عوارض نادر مربوط به دوزهای بالای مصرف دارو است.
-
انتریت (التهاب روده) با علائم درد شکم، گرفتگی عضلات، اسهال، کم آبی بدن، تب، تهوع و کاهش وزن
-
افزایش سطح قند خون
-
هرپس زوستر (زونا) با علائم بثورات پوستی دردناک و همراه با تاول
-
افسردگی
-
گیجی و ناتوانی در حرکت نیمی از بدن
-
کاهش فشار خون
-
لخته شدن خون در وریدها، شریانها، سینوس های وریدی مغز و سیاهرگ شبکیه چشم
-
تورم لثهها
-
زخم معده یا روده، خونریزی یا التهاب روده
-
حساسیت به نور
-
آکنه و ظهور لکههای روشن روی پوست
-
زخمهای پوستی و دردناک نواحی ملتهب در بیماران پسوریازیس
-
درد عضلانی و درد مفاصل
-
افزایش ندولهای روماتیسمی
-
از دست دادن علاقه یا ناتوانی در رابطه جنسی
-
اختلالات قاعدگی
گروه پنجم عوارض؛ بسیار نادر
برخی از دیگر عوارض قرص متوترکسات بسیار نادر هستند و در موارد بسیار محدودی به وجود میآیند. احتمال ایجاد این عوارض از هر ۱۰ هزار نفر تنها در ۱ نفر وجود دارد:
-
اختلال ایمنی
-
تحریک
-
مشکل در گفتار
-
تاری دید و اختلال بینایی
-
عفونت چشم
-
درد قفسه سینه با مشکل در تنفس
-
عفونت ریه (پنومونی)
-
استفراغ خون
-
کبودیهای کوچک روی پوست ناشی از نشت خون از رگهای خونی پاره شده
-
واسکولیت (درد یا قرمزی عروق خونی)
-
تعداد کم اسپرم
-
سطوح بالای غیر طبیعی ترکیبات حاوی نیتروژن در خون
-
درد یا مشکل در دفع ادرار و خون در ادرار
-
افزایش اوره و کراتینین در خون
-
ناباروری
-
بزرگ شدن سینه در مردان
-
خونریزی واژینال
-
اختلالات لنفوپرولیفراتیو (رشد بیش از حد گلبولهای سفید)
-
احساس بی حسی یا گزگز بدن
همانطور که گفتیم افراد بسیار کمی دچار عوارض جدی متوترکسات میشوند. با این وجود هرگونه تغییر یا نشانههای عوارض قرص متوترکسات را باید فورا به پزشک اطلاع داد. پزشک ممکن است برای بررسی عوارض مصرف دارو، انجام برخی آزمایشات را نیز تجویز کند.
عوارض قرص متوترکسات روی جنین
عوارض قرص متوترکسات روی جنین باعث میشود تا مصرف آن برای خانمهای باردار ممنوع باشد. اگر باردار بوده و یا درحال تلاش برای بارداری هستید، موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید. مصرف متوترکسات در خانمهای باردار نقص مادرزادی جنین و یا سقط جنین را به دنبال خواهد داشت. لازم به ذکر است که متوترکسات میتواند بر تولید اسپرم آقایان نیز تاثیر گذاشته و به صورت بالقوه باعث نقص مادرزادی جنین شود. عوارض قرص متوترکسات برای جنین شامل موارد زیر است:
-
ناهنجاریهای جمجمه
-
صورت
-
قلب
-
عروق خونی
-
مغز
-
سایر اندامهای جنین
همچنین در فاصله ۶ ماه بعد از پایان دوره مصرف دارو نیز نباید برای بارداری اقدام کرد، چراکه ممکن است بر جنین تاثیر بگذارد.
دریافت مشاوره پزشکی درباره عوارض قرص متوترکسات
در این مطلب به معرفی عوارض قرص متوترکسات روی جنین و دیگر عوارض این دارو پرداختیم و به این سوال پاسخ دادیم که عوارض قرص متوترکسات تا چند روز است؟ همانطور که گفتیم گاهی اوقات ممکن است عوارض متو ترکسات برای بدن بسیار خطرناک باشد، پس دارو را به طور دقیق مطابق تجویز پزشک مصرف کرده و از افزایش دوز دارو به طور جدی خودداری کنید.
اگر در طول دوره مصرف این دارو هرگونه تغییر و یا علائم خاص را تجربه کردید، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید. اگر درباره مصرف این دارو به راهنمایی نیاز دارید، اما پزشک در دسترس شما نیست، میتوانید از خدمات مشاوره پزشکی تلفنی و آنلاین در سایت تلفن خونه استفاده کنید. در تلفن خونه امکان ارتباط شما با بهترین پزشکان متخصص فراهم شده است.
ارسال در واتساپ ارسال در تلگرام
تبلیغات متنی
خواص میوه ها و گیاهان
مطالب مرتبط
آرشیو ماهیانه
- فروردین ۱۴۰۳
- اسفند ۱۴۰۲
- بهمن ۱۴۰۲
- دی ۱۴۰۲
- آذر ۱۴۰۲
- آبان ۱۴۰۲
- مهر ۱۴۰۲
- شهریور ۱۴۰۲
- مرداد ۱۴۰۲
- تیر ۱۴۰۲
- خرداد ۱۴۰۲
- اردیبهشت ۱۴۰۲
- فروردین ۱۴۰۲
- اسفند ۱۴۰۱
- بهمن ۱۴۰۱
- دی ۱۴۰۱
- آذر ۱۴۰۱
- آبان ۱۴۰۱
- مهر ۱۴۰۱
- شهریور ۱۴۰۱
- مرداد ۱۴۰۱
- تیر ۱۴۰۱
- خرداد ۱۴۰۱
- اردیبهشت ۱۴۰۱
- فروردین ۱۴۰۱
- اسفند ۱۴۰۰
- بهمن ۱۴۰۰
- دی ۱۴۰۰
- آذر ۱۴۰۰
- آبان ۱۴۰۰
- مهر ۱۴۰۰
- شهریور ۱۴۰۰
- مرداد ۱۴۰۰
- تیر ۱۴۰۰
- خرداد ۱۴۰۰
- اردیبهشت ۱۴۰۰
- فروردین ۱۴۰۰
- اسفند ۱۳۹۹
- بهمن ۱۳۹۹
- دی ۱۳۹۹
- آذر ۱۳۹۹
- آبان ۱۳۹۹
- مهر ۱۳۹۹
- شهریور ۱۳۹۹
- مرداد ۱۳۹۹
- تیر ۱۳۹۹
- خرداد ۱۳۹۹
- اردیبهشت ۱۳۹۹
- فروردین ۱۳۹۹
- اسفند ۱۳۹۸
- بهمن ۱۳۹۸
- دی ۱۳۹۸
- آذر ۱۳۹۸
- آبان ۱۳۹۸
- مهر ۱۳۹۸
- شهریور ۱۳۹۸
- مرداد ۱۳۹۸
- تیر ۱۳۹۸
- خرداد ۱۳۹۸
- اردیبهشت ۱۳۹۸
- فروردین ۱۳۹۸
- اسفند ۱۳۹۷
- بهمن ۱۳۹۷
- دی ۱۳۹۷
- آذر ۱۳۹۷
- آبان ۱۳۹۷
- مهر ۱۳۹۷
- شهریور ۱۳۹۷
- مرداد ۱۳۹۷
- تیر ۱۳۹۷
- خرداد ۱۳۹۷
- اردیبهشت ۱۳۹۷
- فروردین ۱۳۹۷
- اسفند ۱۳۹۶
- بهمن ۱۳۹۶
- دی ۱۳۹۶
- آذر ۱۳۹۶
- آبان ۱۳۹۶
- مهر ۱۳۹۶
- شهریور ۱۳۹۶
- مرداد ۱۳۹۶
- تیر ۱۳۹۶
- خرداد ۱۳۹۶
- اردیبهشت ۱۳۹۶
- فروردین ۱۳۹۶
- اسفند ۱۳۹۵
- بهمن ۱۳۹۵
- دی ۱۳۹۵
- آذر ۱۳۹۵
- آبان ۱۳۹۵