فلج خواب چیست
فلج خواب به حالتی گفته میشود که فرد هوشیار است، اما قادر به حرکت یا صحبت نیست. این حالت معمولاً در حین یکی از این دو مراحل گذار رخ میدهد: وقتی در حال فرو رفتن در خواب یا بیدار شدن از آن هستید. فرد در این حالت احساس میکند فلج و سنگین شده، انگار که شخص یا چیز سنگینی رویش نشسته باشد. این حالت معمولاً با توهم همراه است، امری که این وضعیت را بسیار ترسناکتر میسازد.
فلج خواب (به انگلیسی: Sleep Paralysis) که در میان عوام به “بختک” معروف است نوعی اختلال خواب است. حالتی است که معمولاً از چند ثانیه تا چند دقیقه طول میکشد و در این مدت شخص پس از بیدار شدن از خواب یا گاهی پیش از به خواب رفتن، توانایی انجام حرکات ارادی از خود ندارد و این حالت معمولاً با ترس همراه است.
فهرست عناوین
Toggleدر هنگام فلج خواب چه اتفاقی می افتد؟
فلج خواب زمانی اتفاق می افتد که وقتی بیدار می شوید یا به خواب می روید ، نمی توانید عضلات خود را حرکت دهید. این به این دلیل است که شما در حالت خواب هستید اما مغز شما فعال شده است.
در ابتدا باید گفت، شما به تدریج سه مرحله خواب را تجربه می کنید. با هر مرحله ، الگوی تنفس شما ریتمیک می شود و در مرحله سوم احتمال بیدار شدن شما حتی توسط صداهای بلند در محیط کمتر می شود.
در طی این مرحله ، یک انتقال دهنده عصبی به نام گلیسین کمک می کند تا بدن شما در یک مرحله از فلج موقت قرار گیرد. بدن شما هنوز هم می تواند عضلات غیرارادی را حرکت دهد ، مانند دیافراگم که مسئول تنفس است ، اما دست ها ، پاها و سایر عضلات ارادی شما بی حرکت باقی می مانند.
اگر به طور ناگهانی از خواب بیدار شوید ، ممکن است این حالت فلج بدن به واسطه گلیسین همچنان وجود داشته باشد ، حتی اگر اکنون هوشیار هستید. در این دوره ممکن است به مدت چند ثانیه تا چند دقیقه دیگر نتوانید حرکت کنید.
مهمترین عامل بختک یا فلج خواب چیست
استرس،فشار های عصبی، کم خوابی و ترس مداوم ممکن است باعث تحریک فلج در خواب شود.
عدم توانایی در حرکت یا صحبت کردن از ویژگی های اساسی این موقعیت است و ممکن است توهماتی نیز در آن وجود داشته باشد.
- نارکولپسی(نوعی اختلال خواب)
- الگوی خواب نامنظم ، به عنوان مثال ، به دلیل شیفت کاری متغییر زمان خواب شب به روز منتقل شود.
- خوابیدن به پشت
- سابقه خانوادگی فلج در خواب
- افسردگی بالینی
- میگرن
- فشار خون بالا
- اختلالات اضطرابی
- کسانی که بهطور طاق باز و رو به پشت میخوابند بیشتر به فلج خواب دچار میشوند.
نشانه اصلی فلج خواب
اصلیترین نشانهی فلج خواب دیدن وهم و کابوس است. این وهم و کابوس ها، اما با چیزهایی که در خواب میبینید بسیار متفاوت اند. در حقیقت «توهم» زمانی رخ میدهد که ذهن هوشیار است و شما بیدارید. همین مسأله اضطراب این تجربه را دو چندان میکند.
فرد در حالی که فلج شده معمولاً اشکالی سایه وار میبیند و اصوات دلهره آوری میشنود. این تجربه گاهی با حس کشیده شدن از زیر تخت، پرواز یا لرزشهایی در سرتاسر بدن همراه است. یأس و ناامیدی هم به ما هجوم میآورد و کم کم کنترل خود را از دست میدهیم و وحشت زده میشویم. وقتی نه قادر به حرکتیم نه کشیدن فریاد، تعجبی ندارد که اضطراب وجودمان را فرا گیرد.
قدمتش بیشتر از چیزی است که تصور میکنید
از قرار معلوم آدمها از دوران باستان متوجه فلج خواب بوده اند. داستانها و افسانههای زیادی در سرتاسر دنیا وجود دارد که چیزی بسیار شبیه به این حالت را توصیف میکنند. در گذشته آدمها اغلب آن را نوعی تسخیر شدگی توسط شیاطین یا حتی ربایش فرد توسط موجودات فرازمینی میدانستند.
یک مثال مهم در رابطه با فلج خواب، تابلوی نقاشی هنری فوسلی، هنرمند سوئیسی است. در این تابلوی نقاشی که به دورهی رنسانس تعلق دارد یک موجود شیطانی نشسته بر روی قفسه سینه یک زن به تصویر کشیده که دچار فلج خواب شده. این موجود شیطانی نمادی است از فشار زیادی که بر روی بدن زن در این حالت وارد شده.
فلج خواب چرا رخ میدهد
وقتی به خواب میرویم، بدن وارد فاز خواب با حرکت سریع چشم (REM) شده و از آن خارج میشود. مغز ما به ماهیچههای بدن دستور میدهد که آرام بگیرند و ما وارد حالت آتونی یا فلج عضلانی میشویم. وقوع این حالت ضروری است تا حرکات فیزیکی ما محدود شود و بنابراین به آنچه که در خوابهای خود میبینیم عمل نکنیم. فلج خواب زمانی رخ میدهد که بدن در اجرای این حالت گذار دچار مشکل میشود. ما خود بیداریم، اما عضلات مان قادر به خروج از حالت آتونی نیستند.
چند توضیح احتمالی هم در رابطه با توهماتی وجود دارد که در حالت فلج خواب رخ میدهند. یکی از آنها این است که آن بخش از مغز که مسئول ترسها و هیجانات ما است در حالت خواب با حرکت سریع چشم (REM) به شدت فعال است. این بخش از مغز در حالی فعال است که در پیرامون ما چیزی حاکی از خطر وجود ندارد؛ بنابراین مغز خود دست به کار میشود و سایهها و اصوات هراس انگیزی میسازد.
راه حل فرار از فلج خواب
در ناخوشایند و آزاردهنده بودن تجربهی فلج خواب شکی نیست، اما این مسأله هیچ خطر واقعیای ندارد، چون هیچ صدمهای به جسم ما وارد نمیکند؛ و همانقدر که ممکن است ناخوشایند به نظر برسد، در حال حاضر هیچ راه درمانی برای آن وجود ندارد. به طور کلی، پزشکان توصیه میکنند عادتهای خواب سالم تری را در پیش بگیرید. مثلاً:
* یک ساعت ثابت و همیشگی برای خوابیدن و بیدار شدن داشته باشید.
* قبل از خواب کافئین و هیچ نوع مادهی مست کننده، محرک یا مخدری مصرف نکنید.
* به پشت یا شکم نخوابید.
* وسایل الکترونیک را از تخت دور نگه دارید.
ارسال در واتساپ ارسال در تلگرام
تبلیغات متنی
خواص میوه ها و گیاهان
مطالب مرتبط
آرشیو ماهیانه
- فروردین ۱۴۰۳
- اسفند ۱۴۰۲
- بهمن ۱۴۰۲
- دی ۱۴۰۲
- آذر ۱۴۰۲
- آبان ۱۴۰۲
- مهر ۱۴۰۲
- شهریور ۱۴۰۲
- مرداد ۱۴۰۲
- تیر ۱۴۰۲
- خرداد ۱۴۰۲
- اردیبهشت ۱۴۰۲
- فروردین ۱۴۰۲
- اسفند ۱۴۰۱
- بهمن ۱۴۰۱
- دی ۱۴۰۱
- آذر ۱۴۰۱
- آبان ۱۴۰۱
- مهر ۱۴۰۱
- شهریور ۱۴۰۱
- مرداد ۱۴۰۱
- تیر ۱۴۰۱
- خرداد ۱۴۰۱
- اردیبهشت ۱۴۰۱
- فروردین ۱۴۰۱
- اسفند ۱۴۰۰
- بهمن ۱۴۰۰
- دی ۱۴۰۰
- آذر ۱۴۰۰
- آبان ۱۴۰۰
- مهر ۱۴۰۰
- شهریور ۱۴۰۰
- مرداد ۱۴۰۰
- تیر ۱۴۰۰
- خرداد ۱۴۰۰
- اردیبهشت ۱۴۰۰
- فروردین ۱۴۰۰
- اسفند ۱۳۹۹
- بهمن ۱۳۹۹
- دی ۱۳۹۹
- آذر ۱۳۹۹
- آبان ۱۳۹۹
- مهر ۱۳۹۹
- شهریور ۱۳۹۹
- مرداد ۱۳۹۹
- تیر ۱۳۹۹
- خرداد ۱۳۹۹
- اردیبهشت ۱۳۹۹
- فروردین ۱۳۹۹
- اسفند ۱۳۹۸
- بهمن ۱۳۹۸
- دی ۱۳۹۸
- آذر ۱۳۹۸
- آبان ۱۳۹۸
- مهر ۱۳۹۸
- شهریور ۱۳۹۸
- مرداد ۱۳۹۸
- تیر ۱۳۹۸
- خرداد ۱۳۹۸
- اردیبهشت ۱۳۹۸
- فروردین ۱۳۹۸
- اسفند ۱۳۹۷
- بهمن ۱۳۹۷
- دی ۱۳۹۷
- آذر ۱۳۹۷
- آبان ۱۳۹۷
- مهر ۱۳۹۷
- شهریور ۱۳۹۷
- مرداد ۱۳۹۷
- تیر ۱۳۹۷
- خرداد ۱۳۹۷
- اردیبهشت ۱۳۹۷
- فروردین ۱۳۹۷
- اسفند ۱۳۹۶
- بهمن ۱۳۹۶
- دی ۱۳۹۶
- آذر ۱۳۹۶
- آبان ۱۳۹۶
- مهر ۱۳۹۶
- شهریور ۱۳۹۶
- مرداد ۱۳۹۶
- تیر ۱۳۹۶
- خرداد ۱۳۹۶
- اردیبهشت ۱۳۹۶
- فروردین ۱۳۹۶
- اسفند ۱۳۹۵
- بهمن ۱۳۹۵
- دی ۱۳۹۵
- آذر ۱۳۹۵
- آبان ۱۳۹۵