تشخیص کم کاری تیرویید در آزمایشگاه
تمامی غدههای موجود در بدن انسان، کارایی خاصی دارند؛ اما جالب است بدانید که اختلال در عملکرد هرکدام از این غدهها، بهصورت غیرمستقیم میتواند بر روی عملکرد غدههای دیگر مؤثر باشد. غدهٔ تیروئید بهعنوان یکی از غدههایی شناختهشده است که از طریق تولید هورمونهای مختلف، روی متابولیسم بدن تأثیرات فراوانی دارد. همانطورکه میدانید اگر فرآیندهای سوختوساز سلولی از حد اعتدال خودشان خارج شود، به بروز بیماری چاقی و یا لاغری مفرط منجر خواهد شد؛ این اختلال در اثر کمکاری و یا پرکاری غده تیروئید به وجود میآید. به همین دلیل افرادی که مشکوک به اختلال در عملکرد غده تیروئید هستند، باید در اولین فرصت تست تیرویید را انجام دهند. به این موضوع توجه داشته باشید که کوچکترین مشکل در این غده، به عارضههای خطرناک در بدن منجر میشود؛ به همین دلیل باید سریعاً تستهای مربوط به تیروئید را انجام دهید در حقیقت این آزمایش از مهم ترین خدمات آزمایشگاه به شمار میرود.
فهرست عناوین
Toggleغده تیروئید چه وظیفهای دارد؟
غدهٔ تیروئید واقع در جلوی نای و در زیر حنجره است؛ این غده در همهٔ انسان وجود دارد. غدههای تیروئید یک سری هورمونهایی دارند که متابولیسم بدن را کنترل میکنند. زمانی که تیروئید دچار مشکل میشود نمیتواند سرعت متابولیسم را کنترل کند.
هورمونهای تیروئیدی بر عملکرد بافت چربیها تأثیر زیادی دارند؛ درواقع غدههای تیروئید، فرایند تجزیه چربی و ساخت چربی را تحریک میکنند و باعث کاهش ذخایر چربی در بدن میشود. اگر هورمون تیروئید غلظت کمی داشته باشد، پروتئینسازی را افزایش میدهند؛ اما اگر غلظت بالا باشد میزان تجزیهٔ پروتئینها را افزایش میدهد.
علائمی مانند: التهاب گردن، نامیزان بودن ضربان قلب و ریزش مو از علائم مشکل در کارکرد غده تیروئید هستند و درصورت مشاهده این علائم باید به پزشک مراجعه کنید و آزمایش تیرویید بدهید؛ با انجام آزمایش تیرویید شما نسبت به سلامتی خودتان اطمینان پیدا میکنید.
تشخیص بیماری تیروئید؛ پرکاری و کمکاری آن
اگر غده تیروئید بیشازحد هورمون تولید کند، امکان دارد منجر به کمبود وزن، نگرانی، استرس و لرزش ناگهانی در عضلات شود؛ در این شرایط میگوییم غده تیروئید پرکار است. ولی اگر غده تیروئید به میزان کافی هورمون تولید نکند، عوارضی مثل افزایش وزن، کمبود انرژی، افسردگی و خستگی را به همراه دارد. در این حالت کمکاری تیروئید گفته میشود. بهطورمعمول اگر پزشکی در مورد مقدار سطح هورمونهای تیروئید در خون شما نگران شود، طیف وسیعی از آزمایشها را برای شما تجویز میکند؛ اگر نتیجه آزمایش تیرویید غیرعادی باشد، پزشک تستهای تکمیلی را برای بررسی دقیقتر مشکل از شما میخواهد.
زمانی که میزان تولید و ترشح هورمونهای تیروئید، در هایپوتیروئیدیسم، که همان کمکاری غدهٔ تیروئید است، کاهش پیدا میکند، فرد به بیماری کمکاری تیروئید مبتلا میشود. علت اصلی کمکاری تیروئید، کمبود ید در بدن است؛ دراینصورت بهطور تقریبی فعالیتهای سیستمهای بدن کاهش پیدا میکند. یکی از نشانههای این بیماری افزایش وزن است. سبزیجاتی مثل شلغم و کلم، گواتر زا هستند و خوردن آنها باعث بزرگ شدن غدهٔ تیروئید میشود.
از دیگر علائم شناسایی این بیماری: کندی فعالیتهای عضلانی، خوابآلودگی و کاهش ضربان قلب است. در بعضی مواقع با تشخیص پزشک و انجام آزمایش تیروئید، بیمار مجبور میشود برای بهبود و طی کردن کامل دورهٔ درمان جراحی انجام بدهد تا غده را از بدن خارج کنند.. بعد از جراحی به دلیل اینکه ساخت هورمونها کاهش پیدا میکند و یا متوقف میشود؛ برای جبران کمکاری غدهٔ تیروئید داروهایی تجویز میشود.
آزمایش تیرویید
آزمایش خون برای تشخیص بیماری غدهٔ تیروئید است؛ کسانی که اقدام به آزمایش تیرویید میکنند حتماً باید قبل از آزمایش از خوردن غذا پرهیز کنند؛ زیرا آزمایش تیرویید به چربیهای خون حساس است و همچنین باید مصرف شکلات و آدامس هم کنترل شود.
اگر فردی مشکوک به بیماری تیروئید باشد، پزشک بعد از معاینات دقیق، با گرفتن خون، انجام آزمایش تیرویید، بررسی میزان TSH و هورمونهای محرک تیروئید میتواند به کمکاری یا پرکاری بیماری تیروئید پی ببرد. اگر در جواب آزمایش TSH بالا نشان داده شود، نشاندهندهٔ کمکاری تیروئید است؛ اگر TSH پایین نشان داده شود، نشاندهندهٔ بیماری پرکاری تیروئید است که دراینصورت هورمونها بیشازحد نرمال کار میکنند.
چه زمانی باید آزمایش تیرویید بدهیم؟
زمانی باید برای انجام آزمایش تیرویید نزد پزشک خود بروید که علائم زیر را داشته باشید:
- متورم شدن گردن
- پوکی استخوان
- تپش قلب تند و نامنظم
- کلسترول بالا (که باعث بیماری تصلب شرایین نیز میشود)
- کاهش میل جنسی (در زنان)
- مشکلات باروری
- نامنظم بودن و غیرطبیعی بودن چرخه قاعدگی
- سقطجنین
- سابقه بیماری خود ایمنی
- دیابت نوع اول
- لکوپیس
- اگر بعد از زایمان احساس ناخوشایندی دارید، میخواهید باردار شوید، در هفتههای اول بارداری هستید و سابقه خانوادگی اختلال تیروئید بعد از زایمان دارید.
راههای درمان اختلال تیروئید
- اگر کسی تیروئید کمکار داشته باشد، درمان آن با قرصهای لووتیروکسین شروع میشود. قرص لووتیروکسین درواقع نسخه مصنوعی هورمون T4 است که توسط غده تیروئید ترشح میشود.
- اگر تیروئید کسی پرکار باشد، درمان با داروهای ضد تیروئید شروع میشود که غده تیروئید، هورمونهای کمتری تولید کنند.
- عمل جراحی و حذف غده تیروئید و یا بخشی از آن برای کاهش ترشح هورمونها از دیگر راههای درمانی برای بیماری تیروئید است.
تشخیصِ راه درمانیِ درست و مناسب برای بیمار، بر عهده پزشک است. زمانی که بیماری شروع میشود، باید هر هفته از فردی که بیماری تیروئید دارد آزمایش تیرویید گرفته شود. زمانی دفعات آزمایش خون کم میشود که ترشحات غده تیروئید به حد نرمال برسد. سالی یکبار تست TSH برای چک کردن سطح هورمون تیروئید برای کسی که تیروئید کمکار دارد کافی است؛ ولی برای کسی که تیروئید پرکار دارد، تکرار آزمایشهای TSH و T4 بستگی به روش درمان دارد. زمانی که نتایج آزمایش نرمال نباشد باید آزمایشهای بیشتری گرفته شود. اگر در فاصلهٔ بین آزمایشها تغییری در وضع سلامتیتان ایجاد شد، حتماً پزشک خود را در جریان بگذارید. اگر احساس ناخوشایندی داشتید ولی نتایج آزمایش شما نرمال بود، حتماً از دکتر خود بپرسید که آیا میشود دوز داروهایتان را بالاتر ببرد یا نه؟
برای تنظیم کردن میزان TSH، بالا بردن دوز داروها ممکن است کمکی کند؛ ولی بههیچعنوان بدون مشورت با پزشک دوز داروهایتان را عوض نکنید. زمانی که شروع به مصرف قرص لووتیروکسین کردید، امکان دارد چند ماهی طول بکشد تا نتیجه را احساس کنید؛ این وضعیت بیشتر برای کسانی که سابقه گریوز دارند و برای مدتی هم دچار پرکاری تیروئید بودهاند و باید رادیواکتیو و یا جراحی درمان را شروع کنند، دیده میشود.
ارسال در واتساپ ارسال در تلگرام
تبلیغات متنی
خواص میوه ها و گیاهان
مطالب مرتبط
آرشیو ماهیانه
- فروردین ۱۴۰۳
- اسفند ۱۴۰۲
- بهمن ۱۴۰۲
- دی ۱۴۰۲
- آذر ۱۴۰۲
- آبان ۱۴۰۲
- مهر ۱۴۰۲
- شهریور ۱۴۰۲
- مرداد ۱۴۰۲
- تیر ۱۴۰۲
- خرداد ۱۴۰۲
- اردیبهشت ۱۴۰۲
- فروردین ۱۴۰۲
- اسفند ۱۴۰۱
- بهمن ۱۴۰۱
- دی ۱۴۰۱
- آذر ۱۴۰۱
- آبان ۱۴۰۱
- مهر ۱۴۰۱
- شهریور ۱۴۰۱
- مرداد ۱۴۰۱
- تیر ۱۴۰۱
- خرداد ۱۴۰۱
- اردیبهشت ۱۴۰۱
- فروردین ۱۴۰۱
- اسفند ۱۴۰۰
- بهمن ۱۴۰۰
- دی ۱۴۰۰
- آذر ۱۴۰۰
- آبان ۱۴۰۰
- مهر ۱۴۰۰
- شهریور ۱۴۰۰
- مرداد ۱۴۰۰
- تیر ۱۴۰۰
- خرداد ۱۴۰۰
- اردیبهشت ۱۴۰۰
- فروردین ۱۴۰۰
- اسفند ۱۳۹۹
- بهمن ۱۳۹۹
- دی ۱۳۹۹
- آذر ۱۳۹۹
- آبان ۱۳۹۹
- مهر ۱۳۹۹
- شهریور ۱۳۹۹
- مرداد ۱۳۹۹
- تیر ۱۳۹۹
- خرداد ۱۳۹۹
- اردیبهشت ۱۳۹۹
- فروردین ۱۳۹۹
- اسفند ۱۳۹۸
- بهمن ۱۳۹۸
- دی ۱۳۹۸
- آذر ۱۳۹۸
- آبان ۱۳۹۸
- مهر ۱۳۹۸
- شهریور ۱۳۹۸
- مرداد ۱۳۹۸
- تیر ۱۳۹۸
- خرداد ۱۳۹۸
- اردیبهشت ۱۳۹۸
- فروردین ۱۳۹۸
- اسفند ۱۳۹۷
- بهمن ۱۳۹۷
- دی ۱۳۹۷
- آذر ۱۳۹۷
- آبان ۱۳۹۷
- مهر ۱۳۹۷
- شهریور ۱۳۹۷
- مرداد ۱۳۹۷
- تیر ۱۳۹۷
- خرداد ۱۳۹۷
- اردیبهشت ۱۳۹۷
- فروردین ۱۳۹۷
- اسفند ۱۳۹۶
- بهمن ۱۳۹۶
- دی ۱۳۹۶
- آذر ۱۳۹۶
- آبان ۱۳۹۶
- مهر ۱۳۹۶
- شهریور ۱۳۹۶
- مرداد ۱۳۹۶
- تیر ۱۳۹۶
- خرداد ۱۳۹۶
- اردیبهشت ۱۳۹۶
- فروردین ۱۳۹۶
- اسفند ۱۳۹۵
- بهمن ۱۳۹۵
- دی ۱۳۹۵
- آذر ۱۳۹۵
- آبان ۱۳۹۵